Балалар электр жарақаттары және олардың алдын алу 

Адам ағзасындағы зақым, сыртқы факторлардың әсерінен біз бір сөзбен - жарақат деп атаймыз. Балалардың жарақаттануы - бұл ата-ананың да, баланың да өмірін түбегейлі өзгерте алатын үлкен мәселе.

Статистикаға сәйкес, жарақаттар негізінен бастауыш мектеп жасындағы балаларда (7-11 жас) кездеседі. Ұлдарда жарақат қыздарға қарағанда жиі кездеседі (70%).

Жарақаттар үш жастан асқан балалардың өлімінің басты себептерінің бірі болып табылады. Әлемде әртүрлі инфекцияларға қарағанда жазатайым оқиғалардан көп бала қайтыс болады.

Балалар жарақатының негізгі себептері көп емес:

Ең бастысы - нақты жағдайларда қорқынышты ештеңе болмайды деп санайтын ересектердің абайсыздығы.

Екіншісі - лауазымды тұлғалар немесе балалардың ата-аналары болсын, өз міндеттерін тиісінше орындамайтын ересектердің немқұрайлылығы.

Сонымен қатар, балалардың жарақаттану деңгейіне балалардың тәртіптілігі де үлкен әсер етеді.

Нұр-Сұлтан қаласы бойынша Атомдық және энергетикалық қадағалау мен бақылау комитетінің департаменті осы мақалада балалардың электр тоғынан жарақаттануының алдын алудың кейбір мәселелері туралы баяндайды.

Қауіпті тоқ

Ең алдымен, электр тоғының соғу себептерін түсіну керек. Әдетте адамдар 10 кВ (10000 вольт) жабдық 220 вольтты кернеуден әлдеқайда қауіпті деп санайды. Бірақ бұл қате пікір. Шындығында, электр тоғының зақымдайтын факторы кернеуге емес, оның күшіне байланысты. Сондықтан кез-келген тұрмыстық техника өлімге әкелуі мүмкін. 10 мА-дан асатын тоқ (0,01 ампер) қатты, ауырсыну соққысын тудыруы мүмкін, ал 100-ден 200 мА-ға дейінгі тоқ (0,1-ден 0,2 амперге дейін) өлімге әкелуі мүмкін!

Тоқ күші 10 миллиамперден жоғары болған кезде бұлшықет жиырылуы соншалықты күшті екенін білу керек, сондықтан жәбірленуші оны сілкіндіретін сымды жібере алмайды. 20 милиамперден асатын ток кезінде тыныс алу қиындайды және шамамен 100 мА тоқпен толығымен тоқтайды.

Электр жарақаттарынан балалар жарақатының алдын алу

Балалардың жарақаттануы және оның алдын алу - өте маңызды мәселе, әсіресе мектеп демалысы кезінде.

Жоғарыда біз электр жарақаттарының себептері туралы айттық. Бұл, ең алдымен, сыртқы ортаның жайсыздығы, немқұрайлылық, ересектердің қаралмауы, баланың күнделікті өмірде, көшеде ұқыпсыз, дұрыс емес мінез-құлқы. Жарақаттардың пайда болуына балалардың психологиялық ерекшеліктері де ықпал етеді: қызығушылық, үлкен ұтқырлық, эмоционалдылық, өмірлік тәжірибенің болмауы, демек, қауіптілік сезімінің болмауы.

Бұл қауіптердің алдын алу және оларды барлық мүмкін жолдармен қорғау қажет.

Жұмыс үнемі екі бағытта жүруі керек:

1. Электр жарақатын алу мүмкіндігін жою;
2. Балалар электр жарақаттарының алдын алудың негізгі әдістері бойынша балаларға арналған сабақтарды үнемі өткізу.

Тұру орындарына, білім беру объектілеріне, спорт, құрылыс алаңдарына, тұрғын үйлердің кіреберістері мен жертөлелеріне және т.б. тікелей жақын орналасқан кез келген қолданыстағы электр қондырғыларына (электр беру желілеріне, қосалқы станцияларға, кернеу класына қарамастан жабдықтарға), сондай-ақ тұрмыстық аспаптарға ерекше назар аудару қажет.

Балалар мұны білуі керек:

Трансформаторларға және таратушы қосалқы станцияларға қол тигізу, олардың ішіне кіру, сондай-ақ шатырға шығу өте қауіпті;

Электр берудің кәбілдік және әуе желілерінің құлаған және үзілген жалаңаш сымдарына қол тигізу және жақындау өте қауіпті;

Электр тоғы өтетін жалаңаш сымдарға қол тигізу өте қауіпті; Аспаптарда немесе сымдарда электр тогын саусақтарыңызбен тексеру өте қауіпті; 

Сымдарды есіктермен, терезе жақтауларымен қысу, оқшаулауды зақымдамау және қысқа тұйықталу (жалынның шығуы) болмас үшін сымдарды шегелермен бекіту өте қауіпті;

Электр сымдарының жылыту батареяларымен, су құбырларымен, телефон және радиотрансляциялық сымдармен жанаспауын қамтамасыз ету қажет;

Балаларға розеткаларда ойнауға, оларға түйреуіштер, сымдарды тартуға жол бермеңіз, себебі бұл ауыр зардаптарға әкелуі мүмкін;

Корпусында тоқ өтетін тұрмыстық электр құралдарын пайдалануға қатаң тыйым салынады (аспап "тістейді"). Құрылғыларды қосу және өшіру кезінде штепсельді сымнан емес, пластикалық блоктан алу керек;

Сондай-ақ, құрылғылардан алынған сымдардың штепсельдік розеткаға қосылмауын қамтамасыз ету керек, өйткені оларға кездейсоқ тиген кезде тоқ соғуы мүмкін;

Іске қосылған электр құралдарын ересектердің қадағалауынсыз, оның ішінде ұялы телефондар мен гаджеттерге арналған зарядтау құрылғыларын қалдырмаңыз.

Ата-аналар балалардың жарақаттануы үшін жауапкершілікті мұғалімдерге жүктемеуі керек және балалардың дұрыс мінез-құлқы Сізге байланысты.

Балалардың жарақаттануы-күрделі мәселе және тек ортақ күш-жігермен ғана балаларды қайғыдан қорғауға болады.

Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігі Атомдық және энергетикалық қадағалау мен бақылау комитетінің Нұр-Сұлтан қаласы бойынша аумақтық департаменті.

Нұр-Сұлтан қаласы Білім басқармасының «Шығыс» балалар мен жасөспірімдер орталығы

 Спорт секция жаттықтырушыларына қашықтықтан оқыту бойынша бейне түсірілімге арналған

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛЫҚ

Құрметті секция жаттықтырушылары!

Елімізде төтенше жағдаймен карантин режимі кезінде білім алушылар мен тәрбиеленушілердің өмірі мен денсаулығының сақталуын қамтамасыз ету мақсатында  орталықтың спорт секцияларының оқу-жаттығу процесін ұйымдастыру үшін WhatsApp-чаттар, Youtube электрондық платформалары арқылы жүргізілуде.

Қазіргі уақытта әлеуметтік желілерде дене шынықтыру және спорт туралы оқу-жаттығу материалдары, онлайн курстар, тренингтер, семинарлар мен жарыстар ұйымдастырылуда.

Осыған орай, «Шығыс» балалар мен жасөспірімдер орталығы қашықтықтан оқытуға арналған бейне материалды түсіру кезінде баршаңызды спорт мұратына адал болуға, дене шынықтыру ережелерін сақтауға шақырамыз.

         Секция тәрбиеленушілеріне дене шынықтыру оқытушысының қатысуымен бейнематериалдар дайындау кезінде келесі ережелерді сақтауы қажет:

• бейнематериал ұзақтығы бес немесе жеті минуттан аспауы қажет;
• түсіру кезінде бейнекамераның орналасуы, КӨЛДЕНЕҢ болуы қажет;
• бейнеге түсіру үшін бөлмеде жағымды жағдай болуы керек;
• спорттық киім формасы сақталуы қажет;
• бейне түсірілім сіздің үй жаттығу процесін қамтуы қажет;

-  бейне түсіру кіріспе сөзден басталады, мысалы: «Қайырлы күн! Құрметті секция жаттықтырушылары. Нұр-Сұлтан қаласы Білім басқармасының «Шығыс» балалар мен жасөспірімдер орталығы жанындағы спорт секция жұмысын жалғастырамыз!»

-  бейне түсірілім барысында жаттығуға қасқаша түсініктеме беру маңызды  (жаттығудың  маңызы, оның мақсаты мен  қалай дұрыс орындау керектігі айтылады).

- бейне түсірілім соңында келесі өтетін оқу жаттығу сабағының тақырыбын, мақсатын айтып, бүгінгі сабақты аяқтайсыз.

Түсірілген бейне материалдарды мына мекен-жайға жіберуіңізге болады: Этот адрес электронной почты защищен от спам-ботов. У вас должен быть включен JavaScript для просмотра.

Біз, Сіздерге ұйымшылдықтарыңызбен ынтымақтастық білдіргендеріңіз үшін алғыс білдіреміз.

«Шығыс» балалар мен жасөспірімдер орталығының әдістемелік кеңесі